Rác hữu cơ là gì? Các phương thức xử lý rác hữu cơ

Rác thải là vấn đề nhức nhối chưa được giải quyết triệt để hiện nay, khi mà lượng rác thải ngày càng nhiều hơn. Trong đó, rác hữu cơ và rác vô cơ là những loại rác xuất hiện rất nhiều ngoài môi trường và là nhân tố chính gây ô nhiễm môi trường. Đứng trước thực trạng này, mỗi người dân cần có ý thức trách nhiệm và hiểu biết về các phương thức xử lý rác để giảm thiểu rác thải. Dưới đây là một số thông tin về rác hữu cơ cùng các phương thức xử lý được Vinacontrol CE tổng hợp dưới đây.

1. Rác hữu cơ là gì?

Rác hữu cơ là một loại chất thải sinh học, bao gồm các vật liệu từ nguồn gốc tự nhiên, như thức ăn thừa, lá cây, cành cỏ, và các sản phẩm hữu cơ khác. Điều quan trọng là rác hữu cơ chứa các hợp chất carbon và có khả năng phân hủy dễ dàng thông qua các phản ứng sinh học. Điều này đối lập với rác không hữu cơ, như nhựa, kim loại, và thủy tinh, không thể phân hủy tự nhiên một cách dễ dàng.

Đúng là rác hữu cơ có thể tự phân hủy ở điều kiện tự nhiên trong thời gian ngắn, thậm chí còn có thể sử dụng làm phân bón, nhưng dòng rác thải này không phải hoàn toàn không gây nguy hại cho con người. Rác hữu cơ khi phân hủy sẽ tạo ra mùi khó chịu, thu hút ruồi, muỗi nhặng kéo đến làm ô nhiễm không gian xung quanh. Con người khi hít phải luồng không khí hôi thối sẽ cảm thấy khó ở, buồn nôn. Thậm chí còn dễ dàng lây các bệnh truyền nhiễm về đường hô hấp và tiêu hóa.

Rác hữu cơ chiếm tỉ trọng từ 50-70% tổng lượng rác thải. Nếu không xử lý rác hữu cơ kịp thời thì không gian ô nhiễm rất dễ xảy ra.

Nếu không xử lý rác hữu cơ kịp thời thì không gian ô nhiễm rất dễ xảy ra

 ✍ Xem thêm: Chứng nhận ISO 9001 cho đơn vị môi trường | Quy trình chất lượng  

2. Phân loại rác thải

Hiện nay, rác thải thường được chia ra thành 3 loại chính là rác tái chế, rác hữu cơ và rác vô cơ.

Rác thải thường được chia ra thành 3 loại chính là rác tái chế, rác hữu cơ và rác vô cơ

✍ Xem thêm: Chứng nhận ISO 14001 về hệ thống quản lý môi trường | Tư vấn miễn phí

3. Các phương thức xử lý rác hữu cơ

Vấn đề quản lý rác hữu cơ trở nên ngày càng quan trọng do các nguy cơ môi trường trong quá trình xử lý chúng. Một số phương thức xử lý rác hữu cơ được sử dụng để giảm thiểu tác động xấu lên môi trường và tận dụng các giá trị từ chúng. Dưới đây là một số phương thức chính để xử lý rác hữu cơ:

3.1 Composting (Quá trình phân hủy sinh học)

Composting là phương pháp phổ biến nhất để xử lý rác hữu cơ. Trong quá trình này, rác hữu cơ được sắp xếp và xếp chồng lại để tạo điều kiện tối ưu cho sự phân hủy. Bằng cách sử dụng nhiệt độ và vi khuẩn, các chất hữu cơ được chuyển thành phân bón hữu cơ, giúp cải thiện sự phì nở của đất và tạo ra một sản phẩm hữu ích từ rác thải.

Đây là một phương pháp có chi phí thực hiện thấp nhưng cần phải đảm bãi chôn lấp rác phải có hệ thống thu khí, thu gom rác và xử lý rác. Chôn lấp rác hữu cơ được thực hiện theo các bước sau:

• Bước 1. Thu gom rác hữu cơ
• Bước 2. San ủi
• Bước 3. Phun thuốc
• Bước 4. Rắc vôi
• Bước 5. Lấp đất theo từng lớp
• Bước 6. Hoàn thô mặt bằng và tiến hành trồng cây xanh

3.2 Biogas Production (Sản xuất khí sinh học)

Phân hủy anaerobic của rác hữu cơ có thể tạo ra khí sinh học, được gọi là biogas. Quá trình này thường xảy ra trong các hệ thống ủ chất thải hữu cơ trong môi trường không có oxy. Biogas chứa các khí như metan và khí CO2, có thể được sử dụng làm nguồn năng lượng sạch để sản xuất điện, nấu nướng và sưởi ấm.

3.3 Incineration (Đốt cháy)

Một phương thức khác để xử lý rác hữu cơ là đốt cháy nó trong các nhà máy đốt cháy rác thải. Quá trình này tạo ra nhiệt năng và điện năng từ việc đốt rác hữu cơ, nhưng cũng tạo ra khí thải và có thể có tác động xấu lên môi trường, vì nó có thể tạo ra các hợp chất độc hại.

Phương pháp thiêu đốt rác hữu cơ được thực hiện phổ biến ở những nước phát triển. Với phương pháp này sẽ giúp tiết kiệm diện tích đất nhưng về chi phí của các nhà máy đốt rác sẽ khá cao. Phương pháp này được thực hiện bằng cách dùng nguồn nhiệt lớn có nhiệt độ từ 1000 - 1100 độ C để phân hủy rác. Những nhà máy đốt rác này bên cạnh việc giúp xử lý rác còn được tận dụng để tạo ra nguồn điện.

3.4 Methane Recovery (Thu gom khí metan)

Các bãi chôn rác có thể phát triển hệ thống để thu gom và sử dụng khí metan, một sản phẩm phụ của phân hủy rác hữu cơ trong môi trường không có oxy. Khí metan có thể được sử dụng như một nguồn năng lượng sạch hoặc biến đổi thành nhiều sản phẩm khác nhau.

3.5 Worm Farming (Nuôi giun đất)

Nuôi giun đất là một phương pháp xử lý rác hữu cơ nhằm giảm thiểu khối lượng rác thải hữu cơ. Giun đất ăn các chất hữu cơ và biến chúng thành phân hữu cơ giàu dinh dưỡng, tạo điều kiện tốt cho cây trồng và vườn tược.

Các phương thức xử lý rác hữu cơ

 ✍ Xem thêm: Quan trắc môi trường lao động | Hỗ trợ phân loại lao động uy tín

4. Tầm quan trọng của hoạt động xử lý rác hữu cơ

Hoạt động xử lý rác hữu cơ có tầm quan trọng vô cùng lớn trong việc bảo vệ môi trường, duy trì hệ sinh thái và tạo ra các lợi ích cho xã hội và kinh tế. Dưới đây là một số điểm về tầm quan trọng của hoạt động xử lý rác hữu cơ:

• Bảo vệ môi trường: Rác hữu cơ, nếu không được xử lý đúng cách, có thể gây ra ô nhiễm môi trường. Quá trình phân hủy rác hữu cơ trong các bãi rác không được quản lý đúng cách có thể tạo ra khí methane (CH4), một khí nhà kính mạnh mẽ góp phần vào biến đổi khí hậu. Ngoài ra, nước rác từ rác hữu cơ có thể gây ô nhiễm nguồn nước và đất, gây hại cho động, thực vật và các hệ sinh thái.
• Giảm khối lượng rác thải: Rác hữu cơ thường chiếm phần lớn khối lượng rác thải tổng cộng. Bằng cách xử lý rác hữu cơ một cách hiệu quả, ta có thể giảm khối lượng rác thải tới bãi rác, giúp kéo dài tuổi thọ của bãi rác và giảm chi phí quản lý rác thải.
• Tái sử dụng tài nguyên: Xử lý rác hữu cơ có thể tạo ra sản phẩm như phân bón hữu cơ và biogas, mà có thể được tái sử dụng hoặc chuyển đổi thành nguồn năng lượng tái tạo. Việc này giúp tận dụng tài nguyên và giảm áp lực lên tài nguyên thiên nhiên.
• Nâng cao chất lượng đất: Phân bón hữu cơ từ quá trình composting có khả năng cải thiện chất lượng đất và khả năng thụ động nước, làm tăng sản xuất nông nghiệp và giảm cần sử dụng phân bón hóa học.
• Nguồn năng lượng tái tạo: Biogas, sản phẩm phụ của việc xử lý rác hữu cơ, có thể được sử dụng để sản xuất năng lượng tái tạo, giúp giảm sự phụ thuộc vào nguồn năng lượng hóa thạch và giảm phát thải khí nhà kính.
• Giảm tác động xã hội: Rác thải không xử lý đúng cách có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe công cộng, như bệnh dịch và ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của cộng đồng. Xử lý rác hữu cơ đúng cách có thể giảm tác động xã hội và cải thiện sức khỏe cộng đồng.

Hoạt động xử lý rác hữu cơ có tầm quan trọng vô cùng lớn trong việc bảo vệ môi trường

Tóm lại, việc xử lý rác hữu cơ có thể giảm thiểu tác động của chúng lên môi trường và tạo ra các lợi ích cho cộng đồng và năng lượng tái tạo. Việc ứng dụng hiệu quả các phương thức xử lý có thể đóng góp vào việc bảo vệ môi trường và sử dụng tài nguyên một cách bền vững.